Moldavië 2013
Tintareni
Naschoolse opvang
Al een paar jaar hebben wij intensief contact met Sam Zwagerman, die namens de Stichting 'Hart voor Moldavië' werkzaam is in het land Moldavië voor de organisatie 'Bethania'. Na een intensieve correspondentie met Sam, het bezoeken van een aantal informatiebijeenkomsten in Nederland, gevolgd door een werkbezoek van een tweetal van onze leden aan het Moldavische plaatsje Tintareni, besluiten wij om de uitbreiding van het project 'Naschoolse Opvang' voor onze rekening te nemen.
Rechts op de foto: Sam, met voor zich zijn vrouw Rodica.
Wij willen u allereerst iets vertellen over beide genoemde organisaties. Daarover lezen wij op hun website www.hartvoormoldavie.nl :
De Stichting Hart voor Moldavië is opgericht in 2002 en heeft als doel in de republiek Moldavië projecten te ondersteunen die gericht zijn op het geven van hulp aan de zwaksten in de samenleving. De stichting heeft een christelijke identiteit en wil de liefde van Christus uitdragen naar de mensen in Moldavië. De stichting ondersteunt initiatieven die door de lokale bevolking worden genomen om de situatie in hun land te verbeteren. Zij werkt nauw samen met Bethania. Hart voor Moldavië heeft geen eigen projecten maar ondersteunt de projecten die door Bethania zijn opgezet.
The Christian Relief Association "Bethania” draagt haar activiteiten uit in Tintareni, in het district Anenii Noi. Het is een organisatie die sociale dienstverlening biedt aan kansarme mensen, waaronder kinderen uit sociaal zwakke gezinnen of waarvan de ouders in het buitenland werken, weesmeisjes in de middelbare schoolleeftijd, kinderen uit internaten en ouderen.
Het team van Bethania
Stichting Hart voor Moldavië werkt - zoals gezegd - samen met Sam Zwagerman. Sam bracht in 1995 voor het eerst een bezoek aan Moldavië en werd geraakt door de nood die hij daar aantrof. Sinds die tijd is hij regelmatig teruggegaan naar het land en sinds 2001 woont hij het grootste gedeelte van het jaar in Moldavië. Sam spreekt de taal van het land en heeft een agrarische achtergrond waardoor hij in staat is geweest om een agrarisch project op te zetten in Moldavië.
Deze kas, in 2004 gebouwd met hulp van de Rabobank Foundation, biedt werk aan de opgevangen meisjes. In de kas worden groenten en bloemen verbouwd waarvan de opbrengsten ten goede komen aan het eigen werk van Bethania. Sinds 2006 woont Sam met zijn gezin in de Shelter van Bethania, om voor de meisjes een thuisbasis te zijn.
Waren de leden van Stichting Werkgroep Oost Europa al getroffen door de schrijnende armoede rond het plaatsje Gaiceana in de Roemeense provincie Moldova (door 'Brussel' "de as van de armoede" genoemd), in de aangrenzende Republiek Moldavië (eveneens Moldova genoemd) is de situatie zo mogelijk nog ernstiger!
De Republiek Moldavië ligt ingeklemd tussen de Oekraïne en Roemenië, met als hoofdstad Chisinau. Het landschap is glooiend en lieflijk. ’s Zomers zijn overal velden met zonnebloemen te zien. Moldavië is een agrarisch land met vruchtbare grond. Moldavië is op 27 augustus 1991 onafhankelijk geworden van de Sovjet-Unie. Het land is net iets kleiner dan Nederland en heeft 4,4 miljoen inwoners. Helaas heeft dit mooie land minder mooie kanten… Ongeveer een kwart van de bevolking woont en werkt (een deel van het jaar) in het buitenland als gevolg van de werkloosheid in Moldavië. Ruim 75 procent van de bevolking leeft onder de armoedegrens. Moldavië is daarmee het armste land van Europa. Om de problemen voor even te ontvluchten, grijpen veel mensen naar de drank. Dronken mannen midden op de dag horen in het straatbeeld. De gevolgen hiervan in de gezinnen laten zich raden.
Een ander probleem is de vrouwenhandel. Met name meisjes uit internaten vormen een makkelijke prooi. Met mooie beloftes worden ze naar het buitenland gelokt. Vaak kennen ze degene die hen ronselt, zodat ze makkelijker hun vertrouwen geven aan die persoon. De ronselaar is bijvoorbeeld een goede vriendin of zelfs een zus die onder dwang van de maffia nieuwe meisjes moet leveren. Internationale organisaties rapporteren dat het merendeel van de meisjes uit internaten in de prostitutie terechtkomt. Vele meisjes komen jaarlijks naar Nederland.
Stichting Hart voor Moldavië ondersteunt al jaren een succesvol project met een 'Transition Home', dat deze meisjes preventief beschermt tegen deze vorm van slavernij. Daarnaast ondersteunt Hart voor Moldavië ook projecten voor kinderen zoals een naschoolse kinderdagopvang met gaarkeuken en kinderkampen in de zomer. Om meer kinderen een plekje te kunnen bieden bij deze naschoolse opvang en de kinderkampen, wordt dit pand nu door de leden van de Werkgroep uitgebreid: onder de kap (het dak) van dat pand worden extra kamers gecreëerd, alsmede een bad- en doucheruimte.
Een persoonlijk verhaal van Svetlana, een meisje van 17 jaar oud:
"Ik was 3½ jaar oud toen mijn moeder stierf, ik woonde bij mijn vader. We hadden gebrek aan alles, geen wc in huis, geen stromend water en onvoldoende warmte in de winter. Mijn 3 zussen woonden in een internaat, maar omdat de juiste papieren ontbraken kon ik daar niet heen. Toen ik 12 was stierf mijn vader aan kanker en kwam ik alsnog in een internaat. Daar was wel genoeg eten, stromend water en zelfs een warme douche. Toen ik 16 jaar was kreeg ik een kans op een betere toekomst. Ik had van mijn oudere zus - die ook in het Transition Home heeft gewoond - gehoord, dat dit een goede plek was en heb de kans die ik kreeg direct aangepakt. Nu ben ik ontzettend blij, dat ik deel mag uitmaken van dit project. In het Transition Home is persoonlijke zorg en zijn er sociaal werksters die echt om mij geven en begeleiden in mijn persoonlijke vorming. Ze leren ons normale omgangsvormen aan, die nodig zijn in de maatschappij. Het verandert mij en ik word op straat niet meer aangekeken als een meisje uit het internaat, alsof ik een tweederangs burger ben. Nu ga ik naar een normale school en kan ik me goed voorbereiden op mijn toekomst, met mensen om me heen die daarbij willen helpen. Ik kan goed leren en krijg hier de kans om dat maximaal te benutten".
Svetlana woont met nog zeven andere meisjes in het Transition Home (doorgangshuis). Deze acht meisjes (15 t/m 17 jaar) staan alleen en zijn opgegroeid in een internaat. Ze hebben vaak afschuwelijke dingen meegemaakt. Drie jaar lang wonen ze in het Transition Home en worden door sociaal werksters voorbereid om zelfstandig te kunnen functioneren in de maatschappij. Een psychologe helpt de meisjes om hun verleden te verwerken en om zich als persoon verder te ontwikkelen. Zonder deze hulp is het heel moeilijk om een goede toekomst op te bouwen. Eén van de doelen van dit project is de meisjes te beschermen tegen de vrouwenhandel. Dit kan gedaan worden door hen te helpen een toekomst op te bouwen. In de internaten is hier weinig aandacht voor en worden de meisjes aan hun lot overgelaten. Het onderwijsniveau is slecht en allerhande dingen van het dagelijks leven, zoals koken, wassen, het huishouden doen en hoe je voor jezelf kunt zorgen, wordt niet geleerd. Na deze drie jaar gaan de meeste meisjes wonen en studeren of werken in de hoofdstad Chisinau. Ze kunnen dan nog gebruik maken van de Shelter, dat is een warm thuis voor hen. Op dat moment kan er een nieuwe groep van 8 meisjes instromen in het Transition Home.
Lena, één van de meisjes die dit project inmiddels doorlopen heeft, vertelt:
"Ik was ontzettend blij dat ik geselecteerd werd voor het Transition Home project. Mijn droom was om te gaan werken als sociaal werkster en me in te zetten voor meisjes zoals ik, die in dezelfde situatie zijn geweest. Ik heb mijn droom waar kunnen maken en ben nu zelf sociaal werkster geworden in het Transition Home!"
Het Transition Home is gestart in 1999 en sinds juni 2009 woont hier de 6e generatie meisjes.
De Shelter (schuilplaats) is een vervolgproject op het Transition Home. De meisjes die het Transition Home verlaten, gaan meestal wonen en werken of studeren in de hoofdstad Chisinau. Maar welk meisje van 18, 19 jaar kan volledig op eigen benen staan? In weekenden en vakanties, bij problemen of gewoon voor een praatje kunnen deze meisjes altijd terecht in de Shelter. Ook worden de (aankomende) studerende meisjes begeleid in het veroveren van een studieplek, wat met name voor meisjes uit internaten erg moeilijk is. Daarnaast worden ze geholpen met het voorzien in hun onderhoud. Sam & Rodica Zwagerman wonen met hun gezin als beheerdersechtpaar in de Shelter. Er staan altijd opgemaakte bedden klaar voor logés. De meisjes zijn altijd welkom en hoeven hun komst van tevoren niet aan te kondigen. Sam & Rodica weten ’s avonds vaak niet met hoeveel mensen ze de volgende ochtend aan tafel zitten. lnmiddels hebben 32 meisjes een bestaan gevonden in werk of studie! Sinds 2005 kunnen deze meisjes gebruik maken van de Shelter.
Nu dan nu het verhaal over ons project: extra kamers voor de naschoolse opvang en kindervakantiekampen.
Op zondag 14 april 2013 zijn de eerste vier leden van de Werkgroep gearriveerd in Tintareni. Ze zijn door Sam persoonlijk welkom geheten op het vliegveld van Chisinau. Datzelfde weekend is in Tintareni ook een pallet met materialen en gereedschappen afgeleverd, dat een paar weken daarvoor al was vertrokken vanuit Nederland. Precies op tijd om een begin te maken met de uitbreiding van het pand voor de naschoolse opvang!
De vrijwilligers brengen de nachten door in een eenvoudig hotel in de omgeving (waar helaas uitsluitend Russisch wordt gesproken), terwijl medewerkers van Bethania de 'innerlijke mens' van onze leden voor hun rekening nemen. Na een eerste inventarisatie van de te verrichten werkzaamheden gaan onze "bouwers voor hun toekomst" op maandag 15 april voortvarend aan de slag!
Na de eerste week is een groot deel van de vloer al gemaakt op de bestaande balkenrij, zijn voorbereidingen getroffen om ook boven het bestaande betonnen gedeelte (rechts op de foto) eenzelfde houten vloer door te trekken, is een deel van de constructie van een tussenwand geplaatst en voorzien van flexibele 5/8 buizen voor de elektrische installatie, en bereidt de groep zich voor om in de tweede week ook de houtconstructie voor de toekomstige kamers te plaatsen.
Eén van onze harde werkers schrijft in een e-mail:
De eerste week zit er alweer op. Vandaag vertelde Ilie, de directeur van het centrum, dat hij sinds 2004 met dit plan bezig is, en hij inmiddels Onze Lieve Heer bedankt heeft dat Hij mensen uit Nederland gestuurd heeft om zijn plan te verwezenlijken. Ilie is naast zijn werk hier op het centrum ook nog pastor van een baptistenkerk. Hij is een heel vriendelijke, innemende en dankbare man. Als hij het centrum binnen loopt, komen alle kinderen direct naar hem toe om hem een handje te geven. Niet alleen Ilie, maar ook de anderen zoals onze kokkins, de mensen van het kantoor en de begeleiders spreken constant hun dankbaarheid uit. Ook vandaag, zaterdag, was een van de kokkins bereid een lunch en een diner voor ons te bereiden, terwijl ze normaal vrij zou zijn en ook haar man jarig was. Dit alles geeft ons alle vier een heel goed gevoel en ik denk dat de werkgroep heel tevreden kan zijn dat we voor dit project gekozen hebben.
Verder nog een korte samenvatting van alle aktiviteiten in 'ons' pand: Vijf dagen in de week worden hier ca 60 kinderen vanaf 12 uur, na schooltijd, opgevangen. Die krijgen dan een maaltijd; vaak hun enige! Daarnaast worden ze geholpen met hun huiswerk van school en kunnen ze spelen met elkaar Er worden in dit centrum ook oude mensen opgevangen. Die kunnen hier onder de douche, hun kleding wordt gewassen en ze krijgen een heerlijke warme maaltijd. Deze week waren er ook een paar blinde mensen. Als je ziet met hoeveel liefde ze worden opgevangen, schieten woorden je tekort........
Ook worden heel oude mensen in de omgeving voorzien van een soort tafeltje dekje. Deze mensen moeten leven van een inkomen van ca 30 euro in de maand............
En dit is de stand van zaken op 23 april 2013
In de tweede week worden de frames voor de tussenwanden geplaatst, inclusief de extra verstevigde frames voor de toekomstige deurkozijnen, wordt isolatiemateriaal aangebracht onder de schuine delen van het dak, en wordt een begin gemaakt met de montage van de gipsplaten.
De tweede ploeg, die vanaf 29 april het stokje overneemt voor eveneens een periode van twee weken, gaat even voortvarend aan de slag! Alle overige gipsplaten worden gemonteerd tegen de schuine zijden van het dak en tegen de buitenwanden. Ook de binnenwanden die nog niet volledig zijn 'afgetimmerd' worden van gipsplaten voorzien, deurkozijnen worden geplaatst, deuren afgehangen en ook alle verlichtingsarmaturen en de elektrische installatie zijn klaar, op het moment dat de tweede ploeg de deur achter zich dichttrekt om weer op huis aan te gaan. Het pand is op dat moment gereed om groepen kinderen onderdak te bieden tijdens de zomerperiode. Het is september 2013 als de derde ploeg, deze keer bestaande uit 6 personen, de laatste hand gaat leggen aan de afwerking van het project. Er is gekozen voor een extra grote groep, want er is nog behoorlijk wat 'werk aan de winkel'. Maar na aankomst in Tintareni ontdekken de noeste werkers dat ANDERE noeste werkers (vrijwilligers van Bethania) hen alvast een stukje op weg hebben geholpen: het hele systeemplafond hangt er al in!
En dat scheelt heel veel werk; en dus tijd!...
Omdat de ergste druk nu van de ketel is, besluit de groep om - bij toerbeurt - mee te gaan met de 'tafeltje-dekje-service', om op die manier zelf te ervaren hoe belangrijk en waardevol dat werk is. Maar gelukkig blijft er nog genoeg werk over om onze energie in te steken!
Een nu nog lege ruimte wordt ingericht als toilet- en doucheruimte, zodat de kinderen daarvoor niet meer naar beneden hoeven te lopen. Vooral 's nachts, met slaapdronken koppies, is dat niet fijn... Aansluitingen voor aan- en afvoerleidingen zijn al voorbereid. Vloeren en wanden worden betegeld, nadat alle hoeken en naden waterdicht zijn gemaakt. En als al het tegelwerk aan het eind van deze twee weken ook is gevoegd, is de badkamer klaar om door plaatselijk personeel verder te worden ingericht.
Terwijl de tegelzetters druk bezig zijn met de badkamer, steken onze behangers hun hele ziel en zaligheid in het plakken van stevig glasweefselbehang (de muren moeten immers tegen een stootje kunnen), dat in Moldavië nog volslagen onbekend is. Daarbij worden ze terzijde gestaan door Natasja, een plaatselijke jongedame, die gretig kennis neemt van alle - ook voor haar nieuwe - zaken, en die de werkzaamheden enthousiast uitvoert.
Daar zijn we erg blij mee, want kennisoverdracht is dan ook een van de doelstellingen van onze Werkgroep.
Onze werkgroepleden en vrijwilligers van Bethania hebben - tenslotte - alle wanden en plafonds voorzien van een fris laagje verf, terwijl ook de blankhouten vloer met een stevige laklaag klaar is om - jarenlang - groepen heerlijk ravottende kinderen te doorstaan. Als daarna een plaatselijke installateur ook een verwarmingsinstallatie heeft geplaatst en aangesloten (bij het plaatsen van de wanden hebben de leden van de Werkgroep al rekening gehouden met verstevigingen voor de montage van de radiatoren), kan het pand ook 's winters comfortabel onderdak bieden aan kinderen die deze gastvrijheid zo goed kunnen gebruiken. De Werkgroep kijkt terug op een zeer geslaagd project bij een partnerorganisatie waarmee we inmiddels een bijzonder goede en warme band hebben opgebouwd.
